به نام خدا

صبر را چشمه ایی مطهر وبا برکت ، که هر چه بیشتر غور کنی بیشتر دُر یابی ،‌غواصان عاشقیم وبه سبب درخشانترین گوهر بسم ا... گفتیم

آیات 157-155 سوره بقره

وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ (155) الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَةٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّـا إِلَیْهِ رَاجِعونَ (156) أُولَـئِکَ عَلَیْهِمْ صَلَوَاتٌ مِّن رَّبِّهِمْ وَرَحْمَةٌ وَأُولَـئِکَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ (157)

مطالب مهم  آیات فوق

1-     آزمایش انسان به وسیله پروردگار امری است کاملا عادی وعقلانی ، هر انسانی در طول زندگی خود در سرای دنیا به آزمایشاتی از سوی خداوند امتحان می شود ، ونکته مهم  آن است که این امتحانات برای هر انسانی با علم خداوند متفاوت است ، برای یکی ترس از سختیها است وبرای دیگری گرسنگی وبرای فرد دیگر نقص در جان ومال وفرزند و... علت متفاوت بودن این امتحانات بر اساس عللی است که در کتاب علم خداوند محفوظ است مثل ظرفیت انسانها ، علم پروردگار ، بهترین شیوه رشد بندگان و... که انشالله در آیات دیگر به طور کامل به آن خواهیم پرداخت ، پس آزمایشات وامتحانها وسختی ها امری است جاری وساری در خلقت (دانش به این مهم باعث آرامش در زندگی انسان می شود ...)

2-     توجه به تفاوت عکس العمل در برابر این آزمایشات : انسانها در برابر این آزمایشات رفتارهای گوناگونی از خود بروز می دهند ، عده ایی تاب تحمل ندارند وبه کفر وشرک مبتلا می شوند ودر حالت خوشبینانه جزع وناله می کنند وعده ایی در برابر این امتحانات صبر پیشه می کنند ، اما علت تفاوت رفتارها در چیست ؟ اعتقادات قلبی انسانها (یقین ) ، علم ودانش کسب شده توسط انسان وبه تبع آن ظرفیت وجودی هر کس برای پذیرش فرمان الهی ...وبشارت خداوند برای دسته ایی است که صبر پیشه کردند وتسلیم فرمان خداوند بودند .

3-     اما  برای صبر ویژگیهایی موجود است ، خداوند در آیه 156  ویژگی صفت صبر را بیان داشته اند ، کسانی که وقتی به مصیبت وآزمایشی مبتلا می شوند خدا را یاد می کنند وبا یقین واعتقاد قلبی می گویند همه چیز از خدا است وبازگشت  همه چیز هم به سوی خدا است ، یعنی با یاد خدا وبرای خدا وبه اعتماد به خدا صبر می کنیم پس هر تحملی صبر نیست ،در این جا باید به این موضوع مهم اشاره کرد که واژه ها بار معنایی خود را دارند هر واژه اگر چه به نظر مترادف با واژه دیگر می آید اما معانی خاص خود را دارا می باشد مثل واژه صبر وتحمل ، تحمل یعنی حمل کردن مثل چیزی را بر دوش کسی نهادن وبه اجبار او را مجبور به حمل بار کردن که این حمل کردن اگر چه در پایان با مزدی همراه است اما سختی وناگواری شدیدی را دارا می باشد که مهمترین آن اجبار است ، انسان در این حالت تصور می کند حقی از او ضایع شده وبار دیگری را به دوش می کشد که این اصلا زیبا نیست ولی صبر یعنی برای رسیدن به یک مقام عالیه وبرای ابراز عشق وارادت به کسی که دوستش داریم  با میل ورضایت سر تسلیم بر فرمان صادره می نهیم و با همه مشکلات شهد شیرین فرمانبرداری از معشوق را می چشیم که زینب (س) با این نگرش به کربلا همه چیز را زیبا دید ند .

4-     پاداش صابران : در آیه 157 خداوند به پاداش صابران اشاره می کند که بعد از صبر به این پاداشها نایل می شوند

                                 صلوات خدا

                                 رحمت خدا

                                هدایت

صلوات از ریشه صل می آید به معنای اتصال، خداوند به این صابران اجر صلوات از سوی خود را نصیب می کند (بارها شنیده ایم که اگر قدمی به سوی خداوند برداریم خداوند قدمها به سوی ما بر می دارد ، خداوند به سوی ما نزدیک می شود به سوی اتصال به ما ، گاهی فکر می کنیم  به سوی خداوند می رویم واز این رفتن غره می شویم ولی غافلیم که خداوند به سوی ما می آید واینقدر زیبا صحنه چیده می شود که حظ رفتن را هم ما بچشیم ) خداوند به بندگان صابر توجه ویژه دارد ودر پس تلاش بنده به سوی او توجه می کند وبه سمت او می رود .

رحمت از رحم می آید ، خداوند بر آنان رحم می کند هم در صبر بر مصیبت وهم در سرای باقی به سبب این صبر ، این رحمت عظیم پروردگار مانند هاله ایی نورانی انسانهای صابر را در پوشش خود می گیرد، مصیبت را بر بنده آسان وحتی دوست داشتنی می کند .

هدایت ، شاید بزرگترین اجر صبر هدایت باشد زیرا وقتی انسان میسر را شناخت ودر پس شناخت راه مانع ها را نیز درک کرد رسیدن به همه خیرات ونزدیکی به خداوند راحت می شود ومگر انسان عاشق جز رسیدن ووصل چه می خواهد واگر راه روشن باشد وچراغ برافروخته رفتن ورسیدن آسان می شود واین اجر بزرگ وبا شکوه بر صبری استوار است که یاد خدا زینت آن باشد

به نام خدا

صبر شرط امامت

آیه 24 سوره سجده

وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً یَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یُوقِنُونَ (24)

وبرخی از آن بنی اسرائیل را امام و پیشوایانی که خلق را به امر ما هدایت کنند قرار دادیم برای آنکه در راه حق صبر کردند ودر آیات ما مقام یقین یافتند .

آیه فوق تاییدی است محکم بردیگر  آیات صبر، آیاتی که خداوند در ان بر سختی دین اشاره کردند ، ایاتی که بر سختی تربیت اشاره کرده اند وآیاتی که به مقام والای صبر واجر عظیم آن تاکید می کنند .

مقام پیشوا بودن مقام والا ومهمی است که به همه داده نخواهد شد ، رسیدن به این مرحله والا نیازمند مراحل بس مهم و والایی است که در آیه فوق به یکی از مهمترین دلایل آن ومهمترین دلیل ان اشاره شده ( صبر داشتن ) اما چه صبری ؟ در آیه قبلی اشاره داشتیم تنها صبری ارزشمند است که بر فرمان خدا صورت گیرد چیزی که این آیه به آن تاکید دوباره دارد ، (... برای آنکه در راه حق صبر کردند ) .

ایه فوق تاکیدی است بر سخت بودن استوار ماندن بر حق ، چون صبر کردند به این مقام والا رسیدند ...

مسئولیت مهم هدایت تنها بر عهده افراد ویژه ایی است که در راه حق صبر کردند ونتیجه این صبر رسیدن به مرحله یقین است ، پس سلسله مراتب رسیدن به پیشوایی انسانها به بیان قرآن به شیوه زیر است

1-ایمان به خداوند وحقانیت آن ( زیرا تا انسان به چیزی اعتقاد قلبی نداشته باشد نمی تواند مبلغ آن باشد ).

2- صبر بر حق ( دین ، فرمان خدا )

3- رسیدن به مرحله یقین (مرحله یقین یعنی درونی شدن  چیزهایی که باور داریم ، بسیاری از ما  مطلبی را می دانیم  ولی چون برای ما یقینی نشده در مرحله عمل ودفاع  از آن  مقید نمی مانیم ولی وقتی چیزی درونی شد وبه یقین رسید مانند حضرت ابراهیم بی هیچ واهمه ایی در دل آتش خواهیم رفت )

مطلب مهم دیگر این است که صبر ویقین لازم و ملزم هم هستند وبی وجود هم اثر بخشی لازم را نخواهند داشت ، تا یقین نباشد انگیزه ایی برای صبر باقی نخواهد ماند وتا صبر بر حق وفرمان الهی نباشد هدیه زیبای یقین  داده نخواهد شد ودر پس این دو گوهر ارزشمند، انسان به مقام شایسته پیشوایی می رسد که علاوه بر مسئولیت زیاد خود یک نوع پاداش از سوی خداوند محسوب می شود ، هر چه مسئولیت عظیمتر اجر آن بالاتر وبزرگتر ( به شرط انجام شایسته مسئولیت ).

امامت هم مسئولیت است و هم اجر مقام عالیه صبر بر بندگان برگزیده واهل یقین پروردگار ...

بسم الله الرحمن الرحیم

           سوره نحل آیه 127

برای رضای خدا بر رنج تربیت امت صبر و تحمل کن و بر آنها که ترک کفر و عناد نمی کنند غمگین مباش و از مکر و حیله آنان دلتنگ مشو که خداوند ازمکر و دشمنی خلق تو را محفوظ میدارد . 

مواردی از صبر را بر شمردیم که به اختصار می آوریم .

1- صبر بر درخواست عذاب نکردن از طرف پیامبر برای امت 2- فرا رسیدن زمان عقوبت طولانی نیست و به چشم بهم زدنی خواهد رسید 3- برای بار رسالت باید صبر کرد که کتاب خدا منشور تبلیغی اسلام است 4- بر وجود فسق در نزد کافران و منکران باید صبر کرد 5- توصیه صبر برای همگان است نه افراد خاص 6- غفلت نکردن و مراقب بودن که غفلت باعث از دست رفتن صبر می شود 7- تکذیب رسالت پیامبر با چند واژه و برای سختی تحمل این تکذیب صبر باید پیشه کرد 8- برای رسیدن وعده نصرت خداوند باید صبر کرد 9- هیچکس را توان تغییر اعرابی ازقرآن نیست و بر این باید صبر کرد ،  تا به این مرحله  این نکات را بیان کردیم .

اما در این آیه متذکر می شویم :

تربیت دارای رنج و مشقت بسیاری است و شاید هم ناگوار ترین آن مشقتها و این اذیت و آزار بیشتر از آن کسی است که رسالت تربیت بر دوش اوست و الا انسانهایی که تعهد حتی به خودشان را به فراموشی سپرده اند تربیت پذیری آنان برای تربیت بسیار سخت است و بر همین منوال است که فرموده (( و لا تحزن علیهم )) محزون و دلتنگ مشو برای آنان اینها نشاندهنده این است که جایگاه صبر جایگاهی ویژه باید باشد .

چون نقاط منفی دو عقوبت و تاثیر  در پی دارد 1- تاثیرات بیرونی که تاثیرات اجتماعی را بهم میزند  2- تاثیرات درونی است که روانی نا پاک و بیمار برای انسان ساخته که در دراز مدت تاثیرات بیرونی ناشی از تاثیرات درونی خواهد بود .

با توجه به مطالبی که گفته شد روشن است تاکید آیه ، اول بر این است (( واصبر )) صبر کن و (( ما صبرک الا بالله )) و با ادات حصر فقط این را بیان نموده است که این صبر باید برای خداوند باشد و لا غیر چون اگر صبر برای غیر خدا باشد و تنها صبر را در شکل عالی آن برای رفع مظالم اجتماعی انجام بدهیم به سر انجام خوبی نخواهیم رسید .

پس صبرباید فقط ( مخصوص ) خداوند باشد تا به بار بنشیند پس مسلما کسانی که گوش شنوا ندارند و ترک معصیت و گناه نمی کنند باعث رنجش بسیار میشوند .

زیرا ، هم اعمال خودشان زشت است و هم باعث اذیت مومنین می شوند در این مورد است که صبر را فقط به کمک خدا و توفیق او می توان تحمل کرد .

و خداوند وعده داده است به پیامبر در این آیه که هم تو را از مکر و حیله دشمنان و مردم آگاه میکنم و هم  دین تو را محفوظ نگاه میدارم .

این پاداش صبری است که خداوند وعده داده است و چه پاداش نیکو و پسندیده ای است بر مومنان

موفق باشید و سربلند