بسم الله الرحمن الرحیم

آیات 1 و2 و3  سوره لیل  

وَاللَّیْلِ إِذَا یَغْشَى‏ (1) قسم به شب تار هنگامی که جهان را در پرده سیاهی بپوشاند

وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّى‏ (2) قسم به روز که عالم را به ظهور خود روشن کند

وَمَا خَلَقَ الذَّکَرَ وَالْأُنثَى‏ (3) قسم به مخلوقات خدا که همه  نر وماده هستند

 تا این قسمت آیه اشاره به قسم های خداوند شده است که عبارت است از شب ، روز ، مونث ومذکر ... در باب  قسم توجه به این نکته ضروری است که هر کس به ارزشمندترین چیزها سوگند می خورد و خداوند هم حتما به بهترین و ارزشمند ترین چیزها سوگند یاد نموده است ... شب  و روز ، که چندین بار مورد قسم خدا بوده است ولی از جالبترین نکات سوگندها ،این است که هر سوگند در باب شب وروز با دیگری فرق می کند ... شب وروز کلیتی است که خداوند به کلیت تنها سوگند یاد نکرده بلکه جز های این کلیت نیز به قدری عظیم است که خداوند به آنها سوگند می خورد بر این اساس تا اندازه ای مفهوم آیه ائی که خدا می فرماید اگر همه دریاها مرکب شوند وهمه درختها قلم نمی توانند در باب خلقت خدا بنگارند پی می بریم  ... و مونث ومذکر اصل زوجیتی که در تمام موجودات وجود دارد اصلی که هنوز علم به عمق ان دست پیدا نکرده  1- توجه به اجزای افرینش ،  مثل توجه به زمانهای خاص که در این زمانی  منظور است  که  پرده شب جهان را می پوشاند ( زمان ابتدای شب ) و قسم به ابتدای روز که جهان روشن می شود ...در واقع توجه به زمان و اجزا تذکر دادده شده است ثانیه ، دقیقه ، ساعت ، سال ، قرن که در هر قسمتی از آن تقدیری نوشته می شود اصلا تولد هر انسان تقدیری از جانب خدا که به احسن ترین حالها مقرر می گردد 2- اهمیت مونث و مذکر در نزد خدا ( زوج )

و اما خداوند این سوگندها را در باب چه مهمی بیان نمودند ؟

که سعی وکوشش شما مردم بسیار مختلف است( تفاوت انسانها) إِنَّ سَعْیَکُمْ لَشَتَّى‏(4) علت این ختلاف؟  آیات بعد اشاره می کند انسانها به دو گروه تقسیم می شوند.فَأَمَّا مَنْ أَعْطَى‏ وَاتَّقَى‏ (5) وَصَدَّقَ بِالْحُسْنَى‏ (6) فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْیُسْرَى‏ (7) وَأَمَّا مَنْ بَخِلَ وَاسْتَغْنَى‏ (8) وَکَذَّبَ بِالْحُسْنَى‏ (9) فَسَنُیَسِّرُهُ لِلْعُسْرَى‏ (10)

 گروه اول که به نیکوئی تصدیق کردند ( عمل خیر ) وگروهی که نیکوئی را تکذیب کردند ( عمل شر ) نتیجه : گروه اول آسانی عمل در کارها و گروه دوم سختی عمل در کارها

یک معادله بسیار ساده : حضور انسان در دنیا، سپس کوشش او در عمل و نتیجه این عمل = اختیار

انسانها بر حسب کوشش به نتیجه مختلف می رسند

اگر اختیار نبود آیا اولا کوشش متفاوت معنی داشت ؟ و آیا نتیجه متفاوت که خداوند برای رسیدن به آن قسم یاد کرده معنی می یافت ؟‌به آیات دقت کنیم ... خداوند فرموده کارها نفرموده در دنیا یا در آخرت ... پس هر عمل بد باعث سختی در کارها می شود چه دنیوی چه آخروی ...

تعریف تقدیر بر اساس آیات بالا : خداوند تمام عناصر را از جمله پیدایش شب و روز وزوجیت و میوه و... مسخر انسان ساخته وهمه وسایل هدایت را نیز برای او فراهم ساخته مثل وجود بی نظیر پیامبران ،وحی کتاب و... حال انسان با توجه به این داشته ها واین دنیای نورانی هدایت یکی از دو مسیر ضلالت یا هدایت را انتخاب می کند ... وبا این داشته ها نعمت اختیار به او هدیه شده ومی تواند هر کدام را برگزیند

به مثال توجه کنیم خداوند در تقدیر فردی 60 سال عمر در نظر گرفته است این فرد با اختیار سوار ماشینی می شود و درحالت مستی رانندگی می کند و بر اساس این عمل اختیارانه تصادف می کند و می میرد ... این مثال رابطه اختیار وتقدیر خداوند را به وضوح روشن می کند ... در روز عاشورا هر دو گروه در شب قدر خود با اختیار یکی از دو راه را انتخاب نمودند و با اختیار خود به تقدیر معنا دادند ... هر شب و روز و هر ساعت و ثانیه می تواند برای انسان شب وروز قدر باشد بنابراین ساده گذشتن از زمان وفرصت ها براری رسیدن به هدف می تواند تاوان جبران ناپذیری به همراه داشته باشد

سوال : پس همه بیماریها و نداشتن ها به دلیل سعی و تلاش خیر وشر ما است ... بله این آیه بی هیچ تعارفی با انسان همه سختی وراحتی درزندگی را به اعمال انسان مربوط می داند .

بسم الله الّرحمن الّرحیم

آیات 1و 2 و3  سوره تین

وَالتِّینِ وَالزَّیْتُونِ (1) قسم به تین وزیتون َطُورِ سِینِینَ (2) قسم به طور سینا وَهذَا الْبَلَدِ الْأَمِینِ (3) قسم به این سرزمین امن

موارد قسم : تین و زیتون – طور سینا – مکه

توجه به آفرینش طبیعت – توجه به شهری که مورد تکریم است ( تکریم این شهر به دلیل وجود پیامبران به خصوص پیامبر اکرم بوده ) هر شهری که انسان شایسته ائی در آن باشد قابل ارزش است و موجب سوگند خدا و باید حرمت آنها را نگه داشت ...

علت قسم : لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی أَحْسَنِ تَقْوِیمٍ (4) انسان را در مقام احسن تقویم (نیکوترین مراتب ) آفرید

ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِینَ (5) سپس به برگردانیدیم به اسفل السافلین

إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ أَجْرٌ غَیْرُ مَمْنُونٍ (6) مگر کسانی که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند که برای انها اجر دائمی است

 انسان در بهترین مقام آفریده شده است ... ولی به اسفل السافلین رسید ...چرا ؟ مگر کسانی که ایمان اوردند وعمل صالح انجام دادند

اختیار = احسن تقویم انسان + ایمان و عمل صالح یا +عمل غیر صالحه و اسفل السافلین

این احسن تقویم تقدیر انسان است ، خود انسان در بهترین مراتب است همه چیز برای او خلق شده حالا خود سازنده تقدیر اسفل السافلین یا اجر غیر ممنون می شود . هر انسانی قدر خود را خود تعیین می کند .در این باره هم خدا به هیچ موجودی ستم نمی کند ( ظلمت نفسی )

همه قرآن و همه آیات آن سندی است غیر قابل انکار بر اختیار انسان ، عدل ملکه جاریه در همه هستی است و آیا عدل با جبر قابل تعریف است ؟

بسم الله الرّحمن الرّحیم 

آیه 97 سوره شعراء

تَاللَّهِ إِن کُنَّا لَفِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ (97)

به خدا سوگند که ما در گمراهى آشکارى بودیم‏،  «97»

 بسم الله الّرحمن الّرحیم

 باید بدانیم قرآن کلام صدق که از ناحیه خداوند صادر شده است ؛  که راستی و درستی از همه وجود و ماهیت این کتاب آسمانی هویداست تنها به این دلیل که کلام پروردگار است حال با توجه به این معنا چرا خداوند با وجود این دلیل و وحی شدن این کتاب به پیامبرامین و درستکار باز به بعضی از موارد قسم یاد می کند ؟ این بدین معنااست که درک ما از قرآن بنا به برداشتهای خودمان است و تعبیرات ما ملاک قرار میگیرد و چون این حرکات برای خداوند روشن است لذاست که در پاره ای از موارد به جهت هدایت و توجه ما برای غفلتهایی که عارض ما می شود این قسم ها را یاد نموده و نوعی تاکید بر مطلب می باشد اما ؛ پاره ای از موارد نیز به جهت اغواهای شیطانی امکان اتفاق افتادن انحراف شدید می باشد بر این اساس و موارد دیگر این قسمها لازم و ضروری بنظر می رسد .

برای روشن شدن و استفاده هر چه بهتر از حروف قسم برای نوشتن پستهای قسم مطالبی رو هر چند موجز اما لازم برای یاد آوری میاوریم تا با توجه به این رهنمایی خود قرآن قابل لمس تر شده و همین امر در بهبود درک مطالب کمک شایانی خواهد نمود اما لازمه آن دل سپردن به مضامین قرآنی است .

در استخراج آیات قسم که زحمت دوستان پشتوانه این کار عظیم هست توجه به سه گزینه در این چارت که همه دوستان هم دارند شایسته است ؛ اول حرف قسم قرآن است  دوم به عنصری که قسم به آن یاد شده  سوم هم علت قسم هست که در تجزیه و تحلیل های این سه فاکتور مطالب ارزنده ای به دست خواهد آمد و هم چنین باید بدانیم خروف قسم سه است (( واو )) قسم که مخصوص اسم ظاهری است که بعد از حرف قسم میاید مانند والتین والضحی و...... و اما (( تا )) قسم که همیشه با اسم جلاله الله همراه است و و بالاخره  (( با )) قسم که غالبا بر سر هر چه که بخواهیم به آن سوگند یاد کنیم می آید و بقیه حروف قسم غالبا از حروف جارّه است ؛ باید بدانیم  ( قسم به ناچار باید جوابی داشته باشد ) این جواب قسم میتواند هم جمله اسمیه و یا فعلیه باشد اینها مطالبی بود که در برداشت های ما از ایات قسم ما را کمک خواهد کرد انشالله

 عناوین استخراج شده از ایات قسم

 1-   قسم خداوند و انحراف از ایمان توسط مرد // نساء 65  ‘ حجر 72 ‘ انبیاء 57

2-   قسم خداوند و پاداش و جزای اعمال // حجر 92 ‘ صافات 56

3-   قسم و اهداء نعمت توسط پروردگار // نحل 63 ‘ یس 2

4-   قسم و اقرار انسان در مقابل خدا // شعراء 97

5-   قسم و اثبات اصول دین // صافات 1 و 2 و 3

6-   قسم به جهت سر کشی و دشمنی و خروج از عدالت // ص 1

7-   قسم خداوند و اغوای های شیطان قسم خورده // ص 82 ‘ ص 84

8-   قسم و نوع ادبیات آن  //  زخرف 2 ‘ طارق 11

9-   قسم خداوند جهت نزول قرآن و هدایت // دخان 2 ‘ ق 1 ‘ واقعه 75 ‘ مدثر 32 و33 و34  

10_ قسم خداوند با وعده های خدا //  ذاریات 2 و 3 و 4 و 7 ‘ مرسلات 1 و 2 و 3

11_ قسم خداوند و اسامی مختلف قرآن // طور 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 6

12_ قسم خداوند و اثبات نبوت رسول //  قلم 1 ‘ الحاقه 38 ‘ مرسلات 5

13_ قسم خداوند و وعده هلاکت بر .......... //  معارج 40

14_ قسم خداوند و معاد و قیامت  //  قیامت 1 و 2 ‘ بروج 2 و 3

15_ قسم خداوند به ملائک مقرب درگاه  //  نازعات 1و 2 و 3 و 4 و 5

16_ قسم و آیات و نشانه های خداوندی  //  تکویر 15 و 17 و 18  ‘ انشقاق 16 و 17 و 18 بروج 1 ‘ طارق 1و 12 فجر 1 و 2 و 3 و 4 ‘ شمس 1 و 2 و 3 و 4 و 5 و 6 و 7   لیل 1 و 2 و 3  ضحی 1 و 2 ‘ تین 1و 2 و 3  والعادیات 1 ‘ والعصر 1

17_ قسم و مشقّات دنیایی و داشتن استحقاق قسم  // فجر 1 ‘ بلد 1

18_ قسم و آفرینش  //  بلد 3

19- قسم و اختیار انسان // لیل 1و 2 و 3 / تین  1 و2 و3  / والعادیات 1