سوره مبارکه زمر : آیات 10 تا 12

قُلْ یا عِبادِ الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّکُمْ لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا فِی هذِهِ الدُّنْیا حَسَنَةٌ وَ أَرْضُ اللَّهِ واسِعَةٌ إِنَّما یُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسابٍ (10) قُلْ إِنِّی أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ (11) وَ أُمِرْتُ لِأَنْ أَکُونَ أَوَّلَ الْمُسْلِمِینَ (12)

بگو: ای بندگان من که ایمان آورده‏اید! از مخالفت پروردگارتان بپرهیزید، برای کسانی که در این دنیا نیکی کرده‏اند پاداش نیک است، و زمین خداوند وسیع است( هر گاه تحت فشار سردمداران کفر واقع شدید مهاجرت کنید ) که صابران اجر و پاداش خود را بی‏حساب دریافت می‏دارند. بگو: من مامورم که خدا را پرستش کنم در حالی که دینم را برای او خالص نمایم. و مامورم که نخستین مسلمان باشم.

چون هیچ مقامى نزد خداى سبحان از مقام عبادت بالاتر نیست و از سوى دیگر: بهترین افراد بشر نزد خدا: مؤمنان هستند لذا خداى مهربان در این آیه بندگان مؤمن خود را به مقام (یا عِبادِ) که در اصل (یا عبادی) بوده و به معنى (اى بندگان من) است مورد خطاب قرار مى‏دهد و مى‏فرماید:
اى بندگان مؤمن و مخلص من که ایمان آورده‏اید از معصیت و مخالفت با امر پروردگار خویشتن بر حذر باشید! به این معنى که مبادا مرتکب هیچگونه معصیتى بشوید. زیرا در اینصورت به کیفر کردارتان گرفتار خواهید شد! این اخطار و هوشیارى که خدا به بندگان مؤمن خود مى‏دهد یک نوع تفضل و ترحم است. به این معنى که خدا راضى نیست بندگان با ایمانش بعلت معصیت، معذب شوند. در صورتى که خدا براى معذب شدن کافران باکى ندارد.
شما مؤمنان که باید از معصیت که خوددارى نمائید بجاى خود، بلکه لازم است در این جهان به نیکوکاری و خوشرفتارى هم بپردازید، تا اولا: در میان غیر مؤمنان ممتاز، و ثانیا: داراى پاداش نیک و ممتاز باشید. چون واژه (حَسَنَةٌ) مطلق و بدون قید و شرط است پس: شامل هر نوع عمل نیک و خیرى مى‏شود. با این تفاوت که اعمال نیک افراد باتقوا براى اینکه باتقوایند و از روى دانش و بینش کامل انجام مى‏شوند طبعا پاداش بهتر و بیشترى خواهند داشت. اما چون ممکن است یک انسان مؤمن و باتقوا در بعضى اماکن و مناطق به علت بعضى از موانع نتواند آنطور که باید و شاید به تقوا و نیکوکارى خویشتن لباس عمل بپوشاند لذا خداى سبحان مى‏فرماید: زمین خدا وسیع و گسترده است شما مى‏توانید: به جائى هجرت کنید که مشغول عبادت و اعمال نیک شوید. و این در صورتى است که مانعى براى شما نباشد. چرا که خدا در همه جا حاضر و ناظر است. و از آنجا که مؤمن و متقى بودن و جلاء وطن کردن کار آسانى نیست، و جز با صبر و تحمل مشکلات، عملى نخواهد شد لذا خداى سبحان در پایان آیه مى‏فرماید: اجر و پاداش افراد صابر به قدرى زیاد است که به حساب نمى‏آید.

اهمیت صبر و بردبارى خالصانه را همین بس که اجر و پاداش هر چیزى در عالم محدود و طبق حساب است. فقط صبر میباشد که اجر و پاداش آن بدون حساب خواهد بود.

صبر از براى رسیدن به هر مقصود و مرادى ضرورى و لازم است. مثلا:
هیچ شاگرد، استاد، مخترع، صاحب فنون، تاجر و ... به مقصد و مراد خویشتن نخواهند رسید مگر بوسیله صبر و ثبات قدم. هر کسى بمقدار استقامت و صبر در مقابل مشقت‏ها و رنج و الم‏ها به آرزو و خواسته‏هاى خود خواهد رسید بدین لحاظ است که قرآن مجید در آیات متعددى اسرار صبر را خاطر نشان میکند و میفرماید: (وَ بَشِّرِ الصَّابِرِینَ- وَ لا یُلَقَّاها إِلَّا الصَّابِرُونَ- وَ لَئِنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِلصَّابِرِینَ و ... )

قُلْ إِنِّی أُمِرْتُ أَنْ أَعْبُدَ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ.
من به اخلاص دین براى خدا مأمور شدم.
مضمون و محتواى این آیه کریمه یک نوع اتمام حجتى است براى افراد و اقشارى که داراى ایمان و معتقد به خداى بى‏همتا نباشند. به این بیان که چه شما غیر مؤمنان، موحد و یکتاپرست باشید و چه نباشید من از طرف خداى بى‏همتا مأمورم که خداى یکتا را با اخلاص کامل عبادت کنم و دین و آئین بر حق را منحصر بدین و آئین او بدانم
این موضوع بسیار واضح و روشن است که هر کسى دیگران را بسوى هدف، یا دین و آئینى دعوت مى‏کند باید خودش در درجه اول به آن هدف و دین معتقد و پیشقدم باشد و الا دعوت و فعالیت او بجائى نخواهد رسید. همانگونه که صدها نفر نرسیدند. به همین جهت است که خداى سبحان به رسول خود مى‏فرماید: به اینان بگو: من که شما را به این دین و آئین بر حق و مقدس دعوت مى‏کنم خودم اولین مسلمان و اولین معتقد به آن هستم

وَ أُمِرْتُ لِأَنْ أَکُونَ أَوَّلَ الْمُسْلِمِینَ
علت امر به اخلاص این است که از نخستین مسلمانان باشم، یعنى در اسلام از همه پیشى بگیرم و پیشواى مسلمانان در دنیا و آخرت باشم و مقصود این است که اخلاص براى خدا، سبقت در دین هم هست، بنا بر این کسى که دین را براى خدا خالص کند، سبقت در آن هم دارد قُلِ اللَّهَ أَعْبُدُ مُخْلِصاً لَهُ دِینِی تکرار این عبارت براى این است که در عبارت اولى از امر به عبادت و اخلاص خبر مى‏دهد. و در دومى خبر مى‏دهد که من تنها دین و عبادتم را براى خدا خالص مى‏کنم، و لذا در دومى لفظ «اللَّه» پیش از «اعبد» آمده است، ولى در اولى پس از «اعبد» ذکر شده است، بنا بر این در عبارت اول سخن از نفس عبادت است و در دومى از خدایى که عبادت براى او انجام مى‏شود، لذا پس از آن این آیه را فرمود: فَاعْبُدُوا ما شِئْتُمْ مِنْ دُونِهِ.
قُلْ إِنَّ الْخاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ بگو آنان که کاملا زیانکارند، کسانى هستند که نسبت به نفس خود و نسبت به بستگان خود، زیان کرده‏اند، زیرا نفس خود را در دوزخ انداخته‏اند و خویشان آنها در بهشتى هستند که برایشان آماده شده است. (و هرگز با اینها ارتباطى نخواهند داشت).

پس اول پیام خداوند اعلام میدارد که " ای بندگان من که ایمان آورده‏اید! از مخالفت پروردگارتان بپرهیزید، برای کسانی که در این دنیا نیکی کرده‏اند پاداش نیک است، و زمین خداوند وسیع است( هر گاه تحت فشار سردمداران کفر واقع شدید مهاجرت کنید ) که صابران اجر و پاداش خود را بی‏حساب دریافت می‏دارند. " و سپس درباره پیامبر اکرم به اخلاص در دین برای خداوند و تقدم خود را در این امر گوشزد فرموده اند . به طوری که این صبر و استقامت که بیحساب صاحب خود را روانه بهشت خدا میکند ، در سایه خلوص و صداقت فرد در ایمان به وی ارزانی میشود....

سخنی نغز از امیر قلم :
علی (ع) فرمودند:
 طوبی لِمَنْ اَخْلَصَ لِلّهِ عَمَلَهُ وَعِلْمَهُ وَحُبَّهُ وَبُغْضَهُ واَخْذَهُ وَتَرْکَهُ وَکَلامَهُ وَصُمْتَهُ؛
خوشا به حال کسی که عمل و علم و دوستی و دشمنی و گرفتن و ترک کردن و سخن گفتن و سکوتش رابرای خداوند خالص کرده است.

خداوندا سخن گفتن و سکوتمان را ، و علم و عملمان را و حب و بغضمان را در راه خودت قرار ده ... که جز تو پناهگاه و یار و یاوری نداریم...

عید سعید فطر بر همه روزه داران واقعی مبارک باد ...