به نام خدا

ارتباط صبر با ایمان

 در نوشته های گذشته به این نکته اشاره شد که صبر بی ایمان مفهموم صبر را نمی رساند و تحمل نام دارد  ، به بیان دیگر صبر بی ایمان وجود ندارد و دراین نوشته به این نکته خواهیم رسید که ایمان بی صبر هم وجود نخواهد داشت ، این دو دارای رابطه   دو سویه با هم هستند اما این رابطه چگونه است ؟ در ابندا به معنی لغوی ایمان اشاره می کنیم :

امن : آرامش یافت و نترسید ،آرامش یافتن بدون بیم ،ایمن بودن از عذاب خداوندی در شب مثل زلزله ،آسودگی ، آسایش خیال در اقدامات وانجام کارهای دشوار ، اعتماد به نفس، حفظ نظم و رعایت انتظامات واحترام به قانون ، بی بیم شدن ، بی ترسی ، اطمینان

ایمان : گرویدن ، عقیده داشتن ، برکت ، قسم ، سوگند

ایمان بر دو نوع است : 1- ایمان به ظاهر که همان اقرار است 2- ایمان در باطن که تصدیق به قلب وعمل به جوارح است

برطبق تعریف فوق از ایمان ، ایمان عقیده کلی هر انسانی را تشکیل می دهد در واقع انسانها برای رسیدن به کمال ایمانشان در طول زندگی تلاش می کنند ، ایمان هدف زیبای تلاش هر انسانی است ، اما این هدف وکلیت موردر بحث خود تشکیل شده از زیر ساختهای متفاوت که همه انها در کنار هم تشکیل ایمان را می دهد در واقع خیام ایمان هر انسان دارای ستونهای محکم و استواری است که ایمان بر آن استوار شده و ایستادگی ایمان به استواری و پایداری ستونهایش است ، آنچه قرآن از نشانه های مومن نام برده تعریفی است از ستونهای ایمان در اسلام ، صبر ، شکر ، توکل ، تسلیم ، نماز ، جهاد ، هجرت و...

 الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ (59)  عنکبوت

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ (153)‏  بقره

وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنکُمْ وَالصَّابِرِینَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَکُمْ (31)  محمد

الصَّابِرِینَ وَالصَّادِقِینَ وَالْقَانِتِینَ وَالْمُنفِقِینَ وَالْمُسْتَغْفِرِینَ بِالأَسْحَارِ (17) آل عمران

ما برآن نیستیم تا ارجحیت این ستونها را بر هم بیان کنیم زیرا هنوز برای رسیدن به این مهم راهی به اندازه غور و بررسی همه وا ژه های قرآنی در پیش رو داریم اما با بررسی انجام شده به این نتیجه رسیدیم که صبر بسان ستونی محکم برای حفظ ایمان انسان ضروری است و هر چه این ستون محکمتر باشد خیام ایمان محکمتر خواهد بود ، نبود هر کدام از این ستونها ایمان را متزلزل می سازد ، گاه مردمانی به ظاهر با ایمان وبا صبر اندک یافت می شوند ایمان آنان بر ستونی ناپایدار بنا شده که هر آن امکان فرو ریختن آن وجود دارد ، با این مثال ارتباط همه صفات حسنه انسان با یکدیگر نیز معلوم می شود که برای رسیدن به ایمان حقه و کمال مطلوب باید سعی شود تمام این صفت ها در وجود آدمی استوار شود تا به ایمان حقیقی نزدیک شویم .

اما صبر علاوه بر نقش فوق که ذکر شد ، نقش بسیار اساسی در ایمان دارد ، از تعریف ایمان به این نتیجه رسیدیم که ایمان باید انسان را به وادی زیبای آسایش وامنیت سوق دهد ، انسان با ایمان از هیچ چیز جز وجود یگانه خدا خوفی به دل راه نمی دهد ،

وَلَا تَسْتَوِی الْحَسَنَةُ وَلَا السَّیِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِی بَیْنَکَ وَبَیْنَهُ عَدَاوَةٌ کَأَنَّهُ وَلِیٌّ حَمِیمٌ (34) وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبَرُوا وَمَا یُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیمٍ (35) فصلت

 رسیدن به آسایش وامنیت عین ایمان است و هیچ صفتی چون صبر قادر به رساندن انسان به این امنیت نیست ، در یک نگاه کوتاه در می یابیم تعریف ایمان کاملا منطبق بر کلمه صبر است ، انسانی به امنیت وآسایش حقیقی می رسد که در سایه صبر یک زیر ساخت مستحکم ساخته ، وبا توکل بر پروردگار به صبر در همه امور رسیده ، انسان صابر به امنیت می رسد ودر سایه امنیت سعی در استوار ساختن همه ستونهای ایمان می کند از این روست که پیامبر اکرم(ص) صبررا سر ایمان می داند 

الصبر من الایمان بمنزله الراس من الجسد. صبر نسبت به ایمان چون سر نسبت به تن است .پیامبر اکرم (ص)

 که سر نشانه تعقل است و انسان تنها در سایه صبر فرصت تفکر می یابد .